Sinds een aantal jaren verzorg ik fietstochten (en soms ook wandelingen) langs de kunstwerken in het Zuiderpark. Soms met 4 deelnemers, soms met 16. Soms komt het groepje uit Escamp, soms uit Marlot of uit het Statenkwartier. Soms is de gemiddelde leeftijd 30, soms 60. Soms kennen de deelnemers het park al van hun jeugd of omdat ze in de buurt wonen, soms komen ze er voor het eerst. Soms duurt het tochtje anderhalf uur, soms ruim twee uur. Maar altijd, altijd is na afloop iedereen dolenthousiast, zowel over het park als over de beelden. Het Zuiderpark is een van de meest onbekende en ondergewaardeerde openluchtmusea van Nederland…
Op dit moment staan er zo’n 40 beelden in het park, het ene pas een jaar, het andere zoals ‘Ot en Sien’ staat hier al sinds 1930. En dan hebben we ook nog de grote tentoonstelling ‘Bloemen en Beelden’ uit 1941. Dat associeer je niet meteen met de Tweede Wereldoorlog, zo’n uitbundige tentoonstelling, maar de tekst op de sokkel van het beeld ‘Meditatie’ (tegenover de ingang van de sportcampus) laat er geen misverstand over bestaan: ‘G.J.W. RUEB SCULP - IN HET OORLOGSJAAR 1941’. Zesentwintig beeldhouwers maakten voor deze drukbezochte expositie in totaal ruim 50 beelden. Wat er nog staat uit die tijd? Om te beginnen dat beeld van Rueb, verder nog de ‘Fluitspeler’ van Lidy van Mourik-Broekman en natuurlijk ‘Flora’ van de Voorburgse Marian Gobius. Die laatste twee kon je die zomer in 1941 trouwens kopen: elk 400 gulden.
"Flora"
"Fluitspeler"
April, mei 1941 stond het park, behalve met beelden vol vers aangeplante bloemen, struiken en bomen. Zo konden de 230.000 bezoekers in deze ‘Haagse Keukenhof’ genieten van bijvoorbeeld een half miljoen tulpen en 160.000 anemonen en ranonkels. Het was geen opschepperij van de Voorzitter van de Commissie voor de Beeldhouwwerken, de heer H. van Gelder, toen hij in de begeleidende tentoonstellings-brochure schreef: “Want was is er schooner lot voor een beeldhouwwerk denkbaar dan onder den wijden hemel en het stralend zonnelicht te staan te midden van de rijke kleurenpracht van Hollands gekweekte natuur, te midden van tulpen of hyacinten, bij rozenhaag of rozenbed, of in de kostelijk groene grasvelden, door bloeiende heesters of bloemperken omzoomd.”
"Eline Vere"
"Kat"
"Driedelig Plastiek"
Als je anno 2022 tijdens zo’n fietstochtje door het park naar een beeld kijkt, zie je het beeld en op de achtgrond het park. Maar ik denk dat je oog 5/6 park ziet en 1/6 beeld. En veel beelden komen juist door hun locatie in het Zuiderpark prachtig uit. ‘Flora’, nog steeds midden in het rozenperk of die ‘Fluitspeler’ op het Villierkopje. En net iets buiten het park, dat ‘Zittend meisje’ van Rudy Rooijackers aan de Loevesteinlaan met dat riet op de achtergrond: elk jaargetijde anders van kleur. En hoe mooi staan die ‘Man en Vrouw’ van Bram Roth boven bij dat bruggetje als je uitkijkt over het water. Helemaal indrukwekkend is de tegenstelling tussen die depressieve ‘Eline Vere’, een van de beelden van Het Depot, met op de achtergrond de steeds wisselende feestelijke kleurrijke sportcampusgevel. Het Zuiderpark, het meest onbekende en ondergewaardeerde openluchtmuseum van Nederland.
Piet Vernimmen
www.stadsgidsdenhaag.com
"Resetting"
